Wybór zbiornika ciepłej wody użytkowej (c.w.u.) wydaje się prostym zadaniem. Żeby zapewnić sobie komfortowe korzystania z ciepłej wody trzeba jednak uwzględnić wiele czynników. Jaki zbiornik c.w.u sprawdzi się w domu jednorodzinnym?

Zbiornik c.w.u., a dokładniej jego pojemność zależeć będzie od zapotrzebowania domowników na ciepłą wodę. Zobaczmy jak to może wyglądać na przykładzie konkretnego domu:
– zamieszkałego przez 4-rech mieszkańców, w tym dwoje dzieci,
– z 2 łazienkami i kuchnią – w jednej łazience znajduje się prysznic, a w drugiej wanna,
– najdalej położone punkty poboru c.w.u. znajdują się w odległości ponad 12 m od zbiornika,
– wymagana temperatura ciepłej wody: 42°C,
– twarda woda wodociągowa – stopień twardości 18°n (stopni niemieckich),
– dom ogrzewany będzie gazowym kotłem kondensacyjnym, który również ma ogrzewać wodę użytkową,
– mało miejsca w kotłowni,
– rodzina planuje z czasem zamontować kolektory słoneczne do wspomagania ogrzewania c.w.u..

Ogrzewanie ciepłej wody użytkowej – możliwe rozwiązania
Zobaczmy, jaki mamy wybór odnośnie sposobu przygotowywania c.w.u, czyli urządzenie grzewcze i zasobnik ciepłej wody:

 

Kocioł gazowy i sposób ogrzewania c.w.u.	Rozwiązanie	Uwagi
Kocioł 2-funkcyjny przepływowy	niezalecane	Zajmuje mało miejsca. Niższa od wymaganej temperatura c.w.u. np. pod prysznicem; 2 łazienki i kuchnia – możliwość używania w tym samym czasie dwóch punków poboru c.w.u. (odkręcone równocześnie dwa krany). Nie można podłączyć cyrkulacji wody użytkowej. Brak możliwości współpracy z kolektorami słonecznymi. Twarda woda – konieczność zastosowania zmiękczacza wody, lub wizyty serwisanta kilka razy w roku.
Kocioł wiszący + osobny zbiornik c.w.u. ustawionym pod lub obok kotła	zalecane	Może dostarczać wodę do dwóch punktów poboru używanych jednocześnie. Można zastosować cyrkulację. Może pracować przy twardej wodzie. Może współpracować z kolektorami słonecznymi. W wariancie ze zbiornikiem ustawionym pod kotłem zajmuje stosunkowo mało miejsca.
Kocioł wiszący z zabudowanym zbiornikiem warstwowym c.w.u. o pojemności 46 litrów	niezalecane	Może dostarczać wodę do dwóch punktów poboru używanych jednocześnie. Zajmuje mało miejsca. Nie można podłączyć cyrkulacji c.w.u. Nie może współpracować z kolektorami słonecznymi. Przy twardej wodzie wymaga zmiękczacza lub wizyt serwisanta.
Kocioł stojący z zabudowanym zbiornikiem c.w.u. warstwowym o pojemności 100 litrów	zalecane warunkowo	Może dostarczać wodę do dwóch punktów poboru używanych jednocześnie. Zajmuje mało miejsca. Można podłączyć cyrkulację c.w.u. Nie może współpracować z kolektorami słonecznymi. Przy twardej wodzie wymaga zmiękczacza.
Kocioł stojący z zabudowanym zbiornikiem c.w.u. 130 litrów, wyposażonym w wężownicę grzewczą	zalecane warunkowo	Może dostarczać wodę do dwóch punktów poboru używanych jednocześnie. Zajmuje mało miejsca. Można podłączyć cyrkulację c.w.u. Może współpracować z kolektorami słonecznymi – ale wymaga to zastosowania dodatkowego zbiornika, który potrzebuje dodatkowego miejsca w kotłowni. Może pracować przy twardej wodzie.
Kocioł z zabudowanym zbiornikiem c.w.u. 170 litrów, przystosowanym do współpracy z kolektorami słonecznymi	zalecane	Może dostarczać wodę do dwóch punktów poboru używanych jednocześnie. Zajmuje mało miejsca. Można podłączyć cyrkulację c.w.u. Może współpracować z kolektorami słonecznymi.

 

Po uwzględnieniu rozwiązań zalecanych przechodzimy do kolejnego kroku, który pozwoli nam dobrać odpowiedni zasobnik c.w.u..

Kocioł gazowy i sposób ogrzewania c.w.u.	Rozwiązanie	Uwagi
Kocioł wiszący z osobnym zbiornikiem c.w.u. ustawionym pod lub obok kotła	zalecane	Kolektory słoneczne zostaną zamontowane od razu – zbiornik będzie ustawiony obok kotła. Trzeba sprawdzić, czy ilość dostępnego miejsca w kotłowni będzie wystarczająca. Kolektory w przyszłości – jedna z możliwości to wybranie małego zbiornika c.w.u. do ustawienia pod kotłem (zajmuje mało miejsca); a w przyszłości: – zamiana na nowy zbiornik solarny ustawiony obok kotła – rozwiązanie może być atrakcyjnie cenowo jeśli zdecydujemy się na zestaw pakietowy: kolektory, zbiornik c.w.u. i osprzęt instalacji solarnej; lub – zostawiamy mały zbiornik i dokładamy drugi dla kolektorów, oba zbiorniki łączymy ze sobą – wada: potrzebne miejsce w kotłowni na montaż dodatkowego zbiornika i osprzęt instalacji solarnej.
Kocioł z zabudowanym zbiornikiem c.w.u. 170 litrów, przystosowanym do współpracy z kolektorami słonecznymi	zalecane	Może być odpowiednim rozwiązaniem, jeśli mamy do dyspozycji mało miejsca w kotłowni.

 

Po uwzględnieniu dostępnego miejsca w kotłowni, pozostają już tyko dwa rozwiązania.

Zbiornik ciepłej wody użytkowej a jej wydajność
Biorąc pod uwagę wydajność c.w.u., czyli, ile będziemy jej mięli do dyspozycji należy uwzględnić wymagania i przyzwyczajenia mieszkańców, np.:
– czy często używana jest wanna i jaką ma pojemność;
– czy w domu znajduje się prysznic z baterią oszczędną, czy też standardową;
– czy domownicy lubią długie czy szybkie kąpiele pod prysznicem.

Na tej podstawie określamy potrzebną ilość ciepłej wody i określamy jaką wydajność powinien mieć zbiornik c.w.u., żeby kąpieli pod prysznicem nie zakłócało odkręcenie kranu w kuchni czy w drugiej łazience.

Orientacyjna ilość zużywanej wody w poszczególnych punktach poboru:
– umywalka 5-15 l w czasie poboru 1,5-3 min;
– zlew kuchenny 20-30 l w czasie poboru 5 min;
– natrysk oszczędny 30 l w czasie poboru 6 min;
– natrysk standardowy 50 l w czasie poboru 6 min;
– wanna 120-200 l w czasie poboru 10-15 min;

Pojemność zbiornika c.w.u.
Na naszym przykładzie inwestor ostatecznie decyduje się na rozwiązanie: kocioł wiszący + zbiornik c.w.u. Bierzemy pod uwagę zbiornik ciepłej wody, który można ustawić bezpośrednio pod kotłem o pojemności 100, 120 lub 150 litrów pojemności.

Interesuje nas przede wszystkim tzw. wydajność początkowa – określa ona, ile ciepłej wody możemy pobrać ze zbiornika w czasie pierwszych 10-ciu minut jej poboru. Będzie tym większa:
– im większa jest pojemność zbiornika,
– im wyższa temperatura c.w.u. utrzymywana jest w zbiorniku, np. 60°C zamiast 50°C,
– im potrzebna będzie niższa temperatura wody na wylocie np. z baterii prysznica – przykładowo: 42°C, zamiast 50°C.

Zobaczmy to na przykładzie:
– zbiornika o pojemności 120 litrów, w którym woda użytkowa ogrzewana jest do temperatury 60°C lub do 50°C, przez kocioł o mocy grzewczej ok. 18 kW.
– w punktach poboru c.w.u. potrzebna jest woda o temperaturze 45°C. Dlatego, „gorącą” wodę ze zbiornika mieszamy z zimną wodą wodociągową, której temperatura może wynosić ok. 10°C.

Ilość ciepłej wody o temperaturze 45°C, którą możemy otrzymać ze zbiornika 120 l, w którym woda ma temperaturę 60°C:
– na wypływie z kranu: 156 l c.w.u. o temperaturze 45°C
– ilość pobranej zimnej wody o temp. 10°C: 36 l

Zbiornik ciepłej wody użytkowej o pojemności 120 l, woda o temp. 50°C:
– na wypływie z kranu: 135 l c.w.u. o temperaturze 45°C
– ilość pobranej zimnej wody o temp. 10°C: 15 l

Dla naszego przykładowego domu, w którym:
– wymagana temperatura c.w.u. wynosi: 42°C,
– wanna o pojemności użytkowej ok. 140 litrów jest rzadko używana,
– na jedną kąpiel pod prysznicem potrzeba ok. 40 litrów wody,
odpowiednim rozwiązaniem może być zasobnik c.w.u. o pojemności 120 litrów:
– taki zbiornik c.u.w. zapewni wystarczającą ilość ciepłej wody dla kąpieli pod prysznicem – jedna kąpiel za drugą, bez czekania,
– używanie drugiego punktu poboru c.w.u. nie będzie powodować obniżenia temperatury wody do kąpieli pod prysznicem,
– zbiornik ciepłej wody może utrzymywać temperaturę wody na poziomie 60°C – będziemy mięli sporą ilość ciepłej wody do dyspozycji, ale…
– zasobnik c.u.w. może utrzymywać temperaturę wody na poziomie ok. 45°C – im będzie niższa, tym kocioł zużywać będzie mniej gazu do jej ogrzewania; wówczas dla kąpieli w wannie można podnieść temperaturę wody w zbiorniku do ok. 50-55°C.

Co jeśli zużyjemy całą ciepłą wodę ze zbiornika? Kocioł w ciągu ok. 15 minut ogrzeje zimną wodę wodociągową do temperatury 45°C, a do 60°C w ciągu ok. 25 minut.